Wiedza

KONTROLE ORAZ UTRZYMANIE PLACÓW ZABAW — CZ. 7

KONTROLE ORAZ UTRZYMANIE PLACÓW ZABAW

 

Uwagi ogólne

Bez­pieczeńst­wo dzieci na pla­cach zabaw nie tylko zależy od odpowied­niego zaplanowa­nia oraz wyboru właś­ci­wego wyposaże­nia. Niezbęd­ny jest stały nadzór nad miejscem zabaw i zapewnie­nie reg­u­larnych kon­troli oraz utrzy­manie najwyższych stan­dard­ów bez­pieczeńst­wa. Nor­ma PN-EN 1176–7 zale­ca, aby prowadz­ić trzy rodza­je kon­troli placów zabaw. Wykonu­jąc je admin­is­tra­torzy real­izu­ją swo­je pod­sta­wowe obow­iąz­ki wobec użytkown­ików. Inspekc­je powin­ny obe­j­mować cały plac, włącznie ze ścieżka­mi, ogrodzeni­a­mi, siedzeni­a­mi, wejś­ci­a­mi a nie tylko zamon­towane na nim urządzenia.

Trzy rodzaje kontroli

Wskazane w normie rodza­je inspekcji wykony­wanej na placu zabaw to:

Regularna kontrola przez oględziny (kontrola rutynowa)

W jej trak­cie sprawdza się ogól­ny stan urządzeń, w szczegól­noś­ci uszkodzenia wynika­jące z aktów wan­dal­iz­mu. Kon­tro­la tego rodza­ju może być przeprowad­zona przez admin­is­tra­to­ra terenu lub oso­by przez niego wskazane. Inspekc­ja ta powin­na zostać następ­nie udoku­men­towana np.: w książce placu zabaw czy innym doku­men­cie pisem­nym. Wskazane jest, aby dostaw­ca wyposaże­nia przed­staw­ił listę kluc­zowych kry­ter­iów (check­list), które należy sprawdzać w cza­sie takiej kon­troli. Ter­miny inspekcji moż­na uza­leżnić od częs­totli­woś­ci, z jaką dzieci korzys­ta­ją z placu zabaw, pory roku i ryzy­ka wan­dal­iz­mu. Bez wzglę­du jed­nak na to, przeprowad­zona raz na tydzień kon­tro­la to abso­lutne min­i­mum.

Kontrola funkcjonalna

W cza­sie tej kon­troli bardziej dro­bi­az­gowo sprawdza się urządzenia, w szczegól­noś­ci pod kątem zuży­cia sprzę­tu. Tego rodza­ju kon­troli może dokon­ać admin­is­tra­tor terenu albo oso­ba przez niego wyz­nac­zona. Jej ustal­e­nia również należy odno­tować w doku­men­tacji związanej z utrzy­maniem placu. Kon­trolę powin­no się prowadzać śred­nio co 1–3 miesiące.

Coroczna kontrola podstawowa

Ta kon­tro­la powin­na być przeprowad­zona z udzi­ałem spec­jal­istów, nieza­leżnych od właś­ci­ciela czy admin­is­tra­to­ra terenu. W jej trak­cie powin­no być sprawd­zone zuży­cie urządzeń, stan fun­da­men­tów, naw­ierzch­ni a także bez­pieczeńst­wo sprzętów z uwa­gi na wyko­nane wcześniej naprawy. Pamię­ta­jmy, że insty­tuc­je wykonu­jące takie kon­t­role powin­ny być sprawd­zone przez admin­is­tra­torów a także być ubez­piec­zone od odpowiedzial­noś­ci cywilnej.  

Wiedza i szkolenia

Wszys­tkie oso­by wykonu­jące kon­t­role lub naprawy na placu zabaw powin­ny posi­adać niezbęd­ną wiedzę oraz doświad­cze­nie. Wskazane jest, aby ci, którzy prowadzą reg­u­larne kon­t­role przez oględziny posi­adali, choć­by pod­sta­wowe, przeszkole­nie w tym zakre­sie. Szkole­nia w tym zakre­sie prowadzą przed­siębior­cy, orga­ni­za­c­je pozarzą­dowe oraz odpowiedzialne insty­tuc­je. Admin­is­tra­torzy zarządza­ją­cy jed­nym placem zabaw mogą poprosić o takie przeszkole­nie w ramach corocznej kon­troli pod­sta­wowej.  

System zarządzania

Kon­trolę placów zabaw może wykon­ać nie tylko pod­miot odpłat­nie świad­czą­cy usłu­gi z tego zakre­su. Moż­na przy­go­tować włas­ny sys­tem zarządza­nia bez­pieczeńst­wem, który przy­da się w szczegól­noś­ci, kiedy kon­trolę placu zabaw będzie wykony­wał architekt kra­jo­brazu. Wdroże­nie takiego sys­te­mu wyni­ka z norm i zarząd­ca powinien stworzyć zasady doty­czące reg­u­larnego sprawdza­nia bez­pieczeńst­wa miejs­ca zabaw (propozy­cję w tym zakre­sie przed­staw­iamy jako Dodatek do niniejszej pub­likacji). W ramach tego sys­te­mu będą mieś­ciły się także zestaw­ienia wyko­nanych kon­troli oraz napraw. Dzię­ki dobre­mu sys­te­mowi zarządza­nia powin­no być możli­we, co najm­niej: ■ stwierdze­nie, że przeprowad­zono anal­izę ryzy­ka tak urządzeń, jak i całego placu, ■ zapewnie­nie, że wyni­ki anal­izy ryzy­ka są udoku­men­towane i wdrożono środ­ki zarad­cze, jakie zapro­ponowali spec­jal­iś­ci, ■ wskazanie zasad prowadzenia kon­troli i bieżącego utrzy­ma­nia placu, ■ określe­nie licz­by oraz iden­ty­fi kac­ja każdego sprzę­tu na placu zabaw (nazwa, numer, typ, nazwa pro­du­cen­ta itd.), ■ zawar­cie w doku­men­tacji planu placu zabaw, na którym w formie grafi cznej zostało­by przed­staw­ione umiejs­cowie­nie każdego urządzenia, ■ sporządze­nie pro­ce­dury postępowa­nia w sytu­acji pożaru, wypad­ku lub awarii, ■ udowod­nie­nie, że pro­gram kon­troli i bieżącego utrzy­ma­nia placu zabaw został wdrożony w sposób kom­plet­ny, zgod­nie z wyma­gani­a­mi dla każdego urządzenia i przedłoże­nie stosownej w tym zakre­sie doku­men­tacji, ■ prze­chowywanie w jed­nym miejs­cu wszys­t­kich danych na tem­at placu zabaw, także kon­troli prowad­zonych przez insty­tuc­je pub­liczne.

Utrzymanie

Żaden pro­gram kon­troli nie będzie speł­ni­ał swych funkcji, jeśli zalece­nia pokon­trolne nie będą wykony­wane. Ważne, aby wymi­ana zuży­tych częś­ci czy ich impre­g­nac­ja lub mal­owanie odby­wały się wów­czas, kiedy jest to konieczne, a nie dopiero na skutek dzi­ała­nia organów kon­trol­nych. Jeśli niezbęd­na jest wymi­ana ele­men­tów – o ile to możli­we – należy uży­wać ory­gi­nal­nych częś­ci wyt­wor­zonych przez pro­du­cen­ta lub przez niego zale­canych.

Instrukcje oraz ostrzeżenia producenta

Nie jest wskazane kup­no urządzeń mon­towanych następ­nie na placu zabaw, do których nie są dołąc­zone instrukc­je mon­tażu oraz utrzy­ma­nia. Jeśli ofer­u­je się nam sprzęt z drugiej ręki, w szczegól­noś­ci zwróćmy uwagę na wiek urządzeń. Pamię­ta­jmy również, aby dokład­nie sprawdz­ić urządzenia, których okres gwarancji już upłynął.

Nawierzchnia

Naw­ierzch­nie powin­niśmy reg­u­larnie sprawdzać pod kątem ich bieżącego zuży­cia oraz ogól­nego stanu. Jeśli mamy wąt­pli­woś­ci może­my zle­cić przeprowadze­nie spec­jal­nej kon­troli, albo sprawdz­ić naw­ierzch­nię w toku corocznej kon­troli pod­sta­wowej.

Inspekcje po zainstalowaniu sprzętu

Nowe urządzenia oraz nowe place zabaw powin­ny być szczegól­nie dokład­nie sprawd­zone pod kątem pro­ce­dur zgod­noś­ci i mon­tażu zan­im zostaną odd­ane we władanie dzieciom. Jeśli na naszym placu ustaw­iliśmy jed­no tylko urządze­nie tego rodza­ju kon­tro­la nie jest eko­nom­icz­na, stąd też oce­ny dokon­a­jmy w toku corocznej kon­troli pod­sta­wowej. Jeśli jed­nak urządze­nie nie będzie odpowied­nie – może­my sko­rzys­tać z gwarancji, która przed upły­wem tego ter­minu nie powin­na jeszcze wygas­nąć. Podob­ne zasady powin­niśmy stosować przy wymi­an­ie urządzeń na nowe, prze­bu­dowach czy rozbu­dowach miejsc zabaw. 

Koszty i regularne utrzymanie

Na kosz­ty niezbędne przy zwykłym utrzy­ma­niu placu zabaw składa­ją się przede wszys­tkim wydat­ki z tytułu: ■ pielę­gnacji zie­leni, ■ wymi­any piasku w piaskown­i­cach, ■ wywozu śmieci, ■ corocznych kon­troli pod­sta­wowych, ■ zapewnienia odpowied­niego stanu naw­ierzch­ni – w zależnoś­ci od rodza­ju mate­ri­ału, jakiego użyliśmy – przykład­owo: corocznie ilość naw­ierzch­ni syp­kiej zmniejsza się o ok. 10 proc., ■ częś­ciowych napraw. Warto wskazać, że niejed­nokrot­nie kosz­ty te ponoszą dobrowol­nie członkowie lokalnych społecznoś­ci (rodz­ice, opiekunowie). Dodatkowo warto zabez­pieczyć „fun­dusz rez­er­wowy” w celu pokry­wa­nia kosztów, które nie pojaw­ia­ją się co roku: odmalowanie met­alowych częś­ci placu zabaw co 5–6 lat i wymi­ana urządzeń, naw­ierzch­ni oraz szkole­nie per­son­elu. Dobrze przez­naczać na ten cel kwotę w wysokoś­ci ok. 10 proc. pier­wot­nego kosz­tu tych urządzeń. Oso­by zarządza­jące pla­ca­mi zabaw powin­ny także wykupić odpowied­nie ubez­piecze­nie, stosown­ie do przepisów z zakre­su odpowiedzial­noś­ci cywilnej. 

Wypadki

Nie da się uniknąć wypad­ków oraz innych zdarzeń groźnych dla użytkown­ików placu zabaw. Bard­zo dobrym źródłem infor­ma­cji dla właś­ci­wych organów są w takiej sytu­acji raporty lub inne infor­ma­c­je sporząd­zone w następst­wie wypad­ków. Częs­to takie dane stanow­ią pod­stawę do przeprowadzenia kon­troli przez insty­tucję inspekcyjną albo samego pro­du­cen­ta. Wypad­ki moż­na zgłaszać za pomocą spec­jal­nego for­mu­la­rza (może być przewidziany przepisa­mi prawa lub wskazany w sys­temie wewnętrznego zarządza­nia bez­pieczeńst­wem – patrz załącznik nr 6). Doku­ment taki może być wypeł­ni­any elek­tron­icznie przez rodz­iców, świad­ków, czy właś­ci­cieli. Warto wspom­nieć, że odpowiedzial­na insty­tuc­ja zapewne nie nałoży sankcji na admin­is­tra­to­ra, jeśli ten dobrowol­nie będzie współpra­cow­ał w przy­wróce­niu bez­pieczeńst­wa na placu zabaw.   Oso­ba zgłasza­ją­ca wypadek powin­na w szczegól­noś­ci poin­for­mować o: ■ placu zabaw, gdzie doszło do wypad­ku (podać dane iden­ty­fi kujące właś­ci­ciela lub zarząd­cy, infor­ma­c­je o urządze­niu, na którym wydarze­nie miało miejsce), ■ wypad­ku (data, czas wraz z opisem sytu­acji), ■ oso­bie lub osobach poszkodowanych (ich wieku, płci, ubra­niu oraz obuwiu, jakie miały na sobie w cza­sie wypad­ku, co umożli­wi anal­izę przy­czyn), ■ obraże­ni­ach, ■ swoich danych adresowych. 
 
producenci małej architektury Archgoods.eu jest region­al­nym przed­staw­icielem firmy Kom­pan – najwięk­szę­go pro­du­cen­ta placów zabaw w Europie oraz lid­era w zakre­sie bez­pieczeńst­wa placów zabaw. Bez­pieczne place zabaw – pro­jek­towanie w opar­ciu o doświad­cze­nie i wiedzę naszych spec­jal­istów ułatwi zapro­jek­tować funkcjon­al­ny, bez­pieczny i atrak­cyjny plac zabaw. Peł­na ofer­ta pro­duk­towa dostep­na jest na stron­ie: www.pl.kompan.com  
 

AUTORZY:

David Year­ley Królewskie Towarzyst­wo Zapo­b­ie­ga­nia Wypad­kom Roy­al Soci­ety for the Pre­ven­ti­ion of Acci­dents – RoSPA Dominik Berlińs­ki Cen­trum Kon­troli Placów Zabaw   Niniejsza pub­likac­ja została sfi nan­sowana dzię­ki wspar­ciu fi nan­sowe­mu Wspól­no­ty Europe­jskiej w ramach wspól­nego dzi­ała­nia Bez­pieczne place zabaw (umowa dotacji Nr 17.020200/07/472840). Komis­ja Europe­js­ka nie ponosi odpowiedzial­noś­ci za treść zawartych w niej infor­ma­cji. Niniejsza pub­likac­ja może być bez zez­wole­nia powielana i pub­likowana w częś­ci bądź całoś­ci. W przy­pad­ku wyko­rzys­ta­nia zawartych w niej infor­ma­cji Urząd Ochrony Konkurencji i Kon­sumen­tów uprze­jmie prosi o powiadomie­nie o sposo­bie wyko­rzys­ta­nia pub­likacji: Urząd Ochrony Konkurencji i Kon­sumen­tów Depar­ta­ment Nad­zoru Rynku pl. Pow­stańców Warsza­wy 1 00–950 Warsza­wa E‑mail: dnr@uokik.gov.pl