ELEMENTY ZE STALI CORTEN

 

Stal niskostopowa typu CORTEN jest w pełni odpor­na na warun­ki atmos­fer­yczne. Odporność na warun­ki atmos­fer­yczne wyni­ka z warst­wy tlenków, tzn. patyny, która tworzy się na powierzch­ni stali i, dzię­ki obec­noś­ci pier­wiastków stopowych, jest gęs­ta i praw­ie nie prze­puszcza tlenu. W nor­mal­nych warunk­ach atmos­fer­ycznych, kiedy powierzch­nia w cyk­lu zmi­en­nym jest raz mokra, a raz sucha, pro­ces tworzenia się patyny trwa 18–36 miesię­cy. Początkowo warst­wa patyny ma kolor ruda­wo-brą­zowy i zabar­wie­nie może być nierównomierne, ale z cza­sem nabiera ciem­niejszego jed­no­litego odcienia.

W środowiskach prze­mysłowych paty­na tworzy się szy­b­ciej i ciem­nieje bardziej niż w środowiskach wiejs­kich. W środowisku morskim chlor­ki utrud­ni­a­ją tworze­nie się ochron­nej warst­wy patyny i mogą spowodować, że stal COR-TEN nie zachowa się zgod­nie ze swoi­mi właś­ci­woś­ci­a­mi. Dlat­ego też nie należy stosować stali COR-TEN na ter­e­nach nad­mors­kich lub w miejs­cach, w których wys­tępu­je duża ilość chlorków w powietrzu.

W celu zapewnienia jed­no­litego koloru patyny należy usunąć z powierzch­ni jakikol­wiek olej, zaprawę murarską, śla­dy far­by lub brudu. Wierzch­nią warst­wę patyny lub zabrudzenia moż­na usunąć poprzez równomierne przetar­cie papierem ściernym o gra­maturze przy­na­jm­niej 120 oraz okre­sowe zabez­piecze­nie antyko­rozyjne na bazie ole­ju, aż do utworzenia się warst­wy ochron­nej (po 18–36 miesiącach).

 

ELEMENTY ZE STALI NIERDZEWNEJ

Stal nierdzew­na ze swej natu­ry stanowi mate­ri­ał nierdzewny, który nie wyma­ga dodatkowego zabez­piecza­nia powierzch­ni dla ochrony swego este­ty­cznego wyglą­du i zapewnienia trwałoś­ci. Niezbęd­na jest jed­nak pew­na rutynowa pielę­gnac­ja i czyszcze­nie dla utrzy­ma­nia powierzch­ni stalowych w dobrym stanie, aby nie pogorszyć ich este­ty­cznego wyglą­du oraz odpornoś­ci na korozję. To też stale nierdzewne są podob­ne do innych mate­ri­ałów kon­struk­cyjnych takich jak: szkło, tworzy­wa sztuczne lub powlekane stale, które w cza­sie eksploat­acji wyma­ga­ją kon­serwacji i pielęgnacji.

PIELĘGNACJA

Przy typowych zas­tosowa­ni­ach moż­na spodziewać się , że deszcz będzie zmy­wać nanie­sione zanieczyszczenia. Szczegól­ną uwagę należy zwró­cić na zanieczyszczenia przynie­sione przez powi­etrze. Jest to bard­zo istotne w warunk­ach prze­mysłowych, gdzie osadze­nie się przenos­zonych w powi­etrzu chlorków może spowodować lokalną korozję, jeżeli nie zostaną one skutecznie usunięte. Przy zas­tosowa­niu wewnątrz budynku prob­le­mem mogą być odcis­ki palców.

ŚRODKI DO PIELĘGNACJI

Aby usunąć odcis­ki pal­ców oraz inne śla­dy skutecznym środ­kiem jest zazwyczaj woda myd­lana lub łagod­ny środek deter­gen­towy. Na rynku dostęp­ne są fir­mowe środ­ki czyszczące, które łączą łat­wość czyszczenia z tworze­niem cienkiej warst­wy ochron­nej .Te natryskowe środ­ki czyszczące usuwa­ją zanieczyszcze­nie, odcis­ki pal­ców pozostaw­ia­jąc powierzch­nię czys­tą i gład­ką. Po natrysku środ­kiem powierzch­nię należy wypolerować suchą tkan­iną. Nie należy stosować środ­ków czyszczą­cych zaw­ier­a­ją­cych w swym składzie :chlor­ki szczegól­nie te które zaw­ier­a­ją kwas sol­ny. Mokra tkan­i­na lub skóra zam­szowa będą zazwyczaj wystar­cza­jące do usunię­cia zwykłego zabrudzenia, odcisków pal­ców itp. Dla bardziej odpornego zabrudzenia zale­ca się stosowanie nylonowe gąb­ki, takie jak „Scotch Brite”. Nie wol­no stosować do czyszczenia stali nierdzewnej stalowych poduszek do szorowa­nia, ani szc­zotek dru­cianych, oraz jakichkol­wiek szc­zotek dru­cianych wyko­nanych ze stali węglowych. Nie należy stosować do czyszczenia stali nierdzewnej narzędzi oraz tkanin uprzed­nio uży­wanych do czyszczenia stali węglowych , gdyż mogą pozostaw­ić nalo­ty, które mogą korodować. Mate­ri­ały do czyszczenia stali nierdzewnej win­ny być przez­nac­zone wyłącznie do tego celu.

Przy zas­tosowa­niu zewnętrznym stal nierdzew­na może być narażona na szereg potenc­jal­nie bardziej agresy­wnych wpły­wów środowiska, w wyniku kon­tak­tu z następu­ją­cy­mi czynnikami:

• środowisko morskie,
• rejony narażone na obciąże­nie dużym ładunkiem zanieczyszczeń przemysłowych,
• natrysk soli z odm­raża­nia dróg,
• brud atmos­fer­yczny i z ruchu ulicznego.

Wszys­tkie te czyn­ni­ki mogą powodować pojaw­ian­ie się brą­zowych plam. Dobrą zasadą jest czyszcze­nie stali nierdzewnej z taką samą częs­totli­woś­cią jak ele­men­tów szk­lanych. Środek zaw­ier­a­ją­cy w składzie kwas fos­forowy nada­je się do czyszczenia tej formy zanieczyszczeń.

 

ELEMENTY ZE STALI MALOWANEJ PROSZKOWO

Niezbędne jest okre­sowe sprawdze­nie stanu powłok lakier­niczych. Wszelkie zarysowa­nia, ubyt­ki należy niezwłocznie zreperować.

Dla plam bardziej uciążli­wych, skuteczne win­ny być łagodne domowe środ­ki czyszczące w formie kre­mu. Nie należy stosować do mycia proszków do szorowa­nia, gdyż mogą one zostaw­ić na powierzch­ni zadra­pa­nia. Poważne plamy pochodzące z ole­ju lub smarów mogą być usuwane przy pomo­cy pro­duk­tów opar­tych na alko­holu, łącznie ze spiry­tusem mety­lowym i alko­holem izo­propy­lowym lub przy pomo­cy innych roz­puszczal­ników, takich jak ace­ton. Środ­ki te nie stanow­ią niebez­pieczeńst­wa dla włas­noś­ci antyko­rozyjnych powłoki.

Far­by i graf­fi­ti mogą być usuwane fir­mowy­mi środ­ka­mi stosowany­mi do usuwa­nia powłok malars­kich, opar­ty­mi na związkach alka­licznych lub roz­puszczal­nikach. Należy unikać stosowa­nia twardych skrobaków lub noży, gdyż moż­na nimi zarysować powłokę poliestrową.

Wszys­tkie zadra­pa­nia pow­stałe na skutek prze­jawów wan­dal­iz­mu lik­widu­je się samodziel­nie poprzez punk­towe nałoże­nie nowej warst­wy lakieru , po wcześniejszym oczyszcze­niu zadra­panej powierzch­ni. Pro­du­cent może dostar­czyć szy­bkoschnącą far­bę w aero­zolu, która nakła­da się sprysku­jąc powierzch­nię zadra­paną z odległoś­ci 10–20 cm. Czas schnię­cia do 60 minut.

Narzędzia do czyszczenia

Mokra tkan­i­na lub sko­ra zam­szowa będą zazwyczaj wystar­cza­jące do usunię­cia zwykłego zabrudzenia. Dla bardziej opornego zabrudzenia„ zazwyczaj nada­ją się nylonowe gąb­ki, takie jak “Scotch Brite”. Nie wol­no stosować do stali pokry­tych warst­wą polie­strową stalowych poduszek do szorowa­nia, wełny czyszczącej ani szc­zotek drucianych

Okresy między czyszczeniem

Czyszcze­nie ele­men­tów ze stali pokry­tej warst­wą polie­strową przez­nac­zonych do wnętrza budynków nie rożni się w rzeczy­wis­toś­ci od czyszczenia innych materiałów.

W zależnoś­ci od stop­nia zabrudzenia, i pow­stałych osadów, zale­cana jest częs­totli­wość czyszczenia co 6–12 miesięcy

przy niewielkim zanieczyszcze­niu oraz co 3–6 miesięcy.

 

ELEMENTY DREWNIANE

Stała pielę­gnac­ja pole­ga na usuwa­niu zanieczyszczeń (piasku, liś­ci, bło­ta) przy uży­ciu szc­zotek lub odkurza­czy. W sezonie zimowym należy usuwać na bieżą­co śnieg przy uży­ciu szc­zotek nie dopuszcza­jąc do pow­sta­nia oblod­zonej warst­wy. W przy­pad­ku pow­sta­nia oblod­zonej warst­wy nie należy stosować soli i środ­ków chemicznych ogranicza­jąc się najwyżej do uży­cia piasku (mogą pow­stać drob­ne, mechan­iczne uszkodzenia wierzch­niej warst­wy drewna).

Ele­men­ty drew­ni­ane wyma­ga­ją  stosowa­nia kon­ser­wu­ją­cych środ­ków chemicznych oraz kon­serwacji przy­na­jm­niej dwa razy w roku (szczegól­nie przed i po okre­sie zimowym) poprzez  pokrycie co najm­niej 2 warst­wa­mi  bezbar­wnym ole­jem  przez­nac­zonym do stosowa­nia na ele­men­tach wyko­nanych z drew­na egzotycznego.

Sposób ole­jowa­nia powierzch­ni drew­ni­anych:

1. Należy zad­bać, aby drewno było suche i czyste.
2. Grub­szą warst­wę ole­ju nanieść na drewno za pomocą pęd­zla, szmat­ki lub tam­ponu malarskiego, wcier­a­jąc go w drewno wzdłuż sło­jów. Jeżeli drewno chłonie olej, należy dokładać małe por­c­je preparatu, aż do momen­tu, w którym olej przes­tanie wnikać w drewno, a na powierzch­ni pojaw­ią się tzw. „mazy” oleju.
3. Następ­nie należy dokład­nie usunąć, za pomocą czys­tej szmat­ki, nad­mi­ar niew­chłoniętego oleju.
4. Tak zabez­piec­zona powierzch­nia jest gotowa do użytkowania.