Prawidłowe oświetlenie placów zabaw

 

Dlaczego oświetlenie placów zabaw jest kluczowe ?

 

Oświ­etle­nie placów zabaw to znacznie więcej niż kwes­t­ia este­ty­ki – ma bezpośred­ni wpływ na bez­pieczeńst­wo, użytkowanie i funkcjon­al­ność przestrzeni pub­licznych. Bada­nia jed­noz­nacznie pokazu­ją, że dobrze zapro­jek­towane oświ­etle­nie może zmniejszyć liczbę wypad­ków o 20–30%, ograniczyć akty wan­dal­iz­mu o nawet 50% oraz zwięk­szyć czas użytkowa­nia placów zabaw przez dzieci i ich rodziny o 30–40%, zwłaszcza w okre­sie zimowym.

Odpowied­nie oświ­etle­nie placów zabaw to nie tylko rozwiązanie popraw­ia­jące bez­pieczeńst­wo, ale także inwest­y­c­ja, która przynosi korzyś­ci społeczne i eko­nom­iczne, tworząc przestrze­nie dostęp­ne dla wszys­t­kich, nieza­leżnie od pory dnia. W dal­szej częś­ci omówimy, w jaki sposób oświ­etle­nie może zmieni­ać funkcjon­al­ność placów zabaw i jakie zasady warto uwzględ­nić przy pro­jek­towa­niu tych przestrzeni.

 

Znaczenie oświetlenia na placach zabaw

 

Oświ­etle­nie a licz­ba wypadków

Zgod­nie z bada­ni­a­mi amerykańskiego CPSC (Con­sumer Prod­uct Safe­ty Com­mis­sion), aż 44% wypad­ków na pla­cach zabaw ma miejsce późnym popołud­niem lub wczes­nym wiec­zorem, gdy widoczność jest ogranic­zona. Dobre oświ­etle­nie zmniejsza liczbę takich zdarzeń o 20–30%, popraw­ia­jąc widoczność dzieci i ele­men­tów infrastruktury.

Świa­towa Orga­ni­za­c­ja Zdrowia (WHO) pod­kreśla, że brak odpowied­niego oświ­etle­nia na pla­cach zabaw może być czyn­nikiem ryzy­ka szczegól­nie w zimowych miesią­cach, kiedy zmrok zapa­da wcześniej.

 

Oświ­etle­nie a wandalizm

Bada­nia oparte na zasadach Crime Pre­ven­tion Through Envi­ron­men­tal Design (CPTED) wskazu­ją, że odpowied­nie oświ­etle­nie zmniejsza liczbę aktów wan­dal­iz­mu o 30–50%. W Lon­dynie pro­gram poprawy oświ­etle­nia pub­licznego zmniejszył akty wan­dal­iz­mu o 44% w ciągu dwóch lat od wdrożenia.

Uni­w­er­sytet Cam­bridge rapor­tu­je, że przestrze­nie rekrea­cyjne z dobrym oświ­etle­niem odno­towu­ją o 43% mniej aktów wan­dal­iz­mu w porów­na­niu z miejs­ca­mi słabo oświetlonymi.

 

Oświ­etle­nie a czas użytkowa­nia placu zabaw

Z badań przeprowad­zonych w Kopen­hadze wyni­ka, że oświ­etle­nie placów zabaw zwięk­sza śred­ni czas użytkowa­nia przez rodziny o 30–40% w okre­sie zimowym. W dobrze oświ­et­lonych przestrzeni­ach w Szwecji licz­ba osób korzys­ta­ją­cych z placów zabaw wiec­zo­ra­mi wzrosła o 50%, co dowodzi, że odpowied­nie światło zwięk­sza ich atrakcyjność.

przyłada dobrze oświetlonego placu zabaw
Przykład praw­idłowo oświ­et­lonego placu zabaw ze statkiem Kompan

Oświ­etle­nie placów zabaw odgry­wa kluc­zową rolę w ksz­tał­towa­niu bez­piecznych, przy­jaznych i inspiru­ją­cych przestrzeni do zabawy. Pro­jek­towanie tych miejsc wyma­ga uwzględ­nienia specy­ficznych potrzeb dzieci, które są główny­mi użytkown­ika­mi tych przestrzeni, oraz odpowiedzi na współczesne wyzwa­nia związane z ochroną środowiska i ros­nącą urban­iza­cją. Dzię­ki odpowied­niemu oświ­etle­niu, place zabaw mogą funkcjonować również po zmroku, a jed­nocześnie sprzy­jać inte­gracji dzieci z naturą, wspier­ać ich rozwój oraz pro­mować akty­wność fizyczną.

 

Prob­lem słabego oświ­etle­nia i potrze­ba kon­tak­tu z naturą

Współczesne place zabaw częs­to są pro­jek­towane z myślą o spełnie­niu pod­sta­wowych wymogów bez­pieczeńst­wa, jed­nak oświ­etle­nie tych przestrzeni bywa trak­towane mar­gin­al­nie. Stan­dardy oświ­etle­niowe są speł­ni­ane, ale braku­je im pode­jś­cia, które kon­cen­trowało­by się na jakoś­ci światła, uwzględ­ni­a­jąc wpływ na dzieci i ich inter­akcję z przestrzenią. W rezulta­cie place zabaw bywa­ją nad­miernie oświ­et­lone lub, prze­ci­wnie, niewystar­cza­ją­co doświ­et­lone, co nie sprzy­ja zabaw­ie, a nawet może prowadz­ić do dyskom­for­tu i ograniczać możli­wość akty­wnoś­ci fizy­cznej po zmroku.

Pon­ad­to, z powodu wzras­ta­jącej urban­iza­cji, coraz mniej dzieci ma codzi­en­ny kon­takt z naturą. Odpowied­nio zapro­jek­towane oświ­etle­nie może pełnić kluc­zową rolę w przy­wróce­niu tej relacji, tworząc atmos­ferę sprzy­ja­jącą zabaw­ie na świeżym powi­etrzu, nawet po zmroku. Umożli­wia to nie tylko lep­sze wyko­rzys­tanie przestrzeni miejs­kich, ale także sty­mu­lu­je rozwój emocjon­al­ny i społeczny dzieci, które uczą się empatii do przy­rody oraz zdrowych nawyków związanych z prze­by­waniem na zewnątrz.

projekt oświetlenia placów zabaw
Pro­jekt ilu­mi­nacji placu zbawa JOYA przy­go­towany przez Kompan
otwarcie Joya park
Otwar­cie placu zabaw JOYA z urządzeni­a­mi Kom­pan , marzec 2024

Cele pro­jek­towe: jak oświ­etle­nie wpły­wa na użytkowanie placów zabaw

Oświ­etle­nie placów zabaw powin­no nie tylko zwięk­szać widoczność, ale także wspier­ać kreaty­wność i eksplo­rację dzieci. Nowoczesne pode­jś­cie do pro­jek­towa­nia oświ­etle­nia kon­cen­tru­je się na stworze­niu przestrzeni, która jest funkcjon­al­na, inspiru­ją­ca i przy­jaz­na środowisku.

Celem dobrze zapro­jek­towanego sys­te­mu oświ­etle­niowego jest:

  • Zwięk­sze­nie bez­pieczeńst­wa: Dobrze rozmieszc­zone i odpowied­nio dopa­sowane oświ­etle­nie min­i­mal­izu­je ryzyko wypad­ków, zapew­ni­a­jąc dobrą widoczność dla dzieci i opiekunów.
  • Pro­mowanie zabawy i eksplo­racji: Światło może wspier­ać tworze­nie tajem­niczych zakątków, wyraźnie wyty­czać ścież­ki oraz zachę­cać dzieci do inter­akcji z różny­mi ele­men­ta­mi przestrzeni.
  • Zachowanie równowa­gi między światłem a ciem­noś­cią: Oświ­etle­nie nie powin­no domi­nować nad nat­u­ral­nym otocze­niem, lecz współ­grać z nim, aby zachować przy­jazną, nat­u­ral­ną atmos­ferę placu zabaw.

 

Zasady projektowania: jak stworzyć efektywne i funkcjonalne oświetlenie placów zabaw

Pro­jek­towanie oświ­etle­nia placów zabaw powin­no opier­ać się na połącze­niu tech­nicznych wymogów z potrze­ba­mi użytkown­ików oraz uwzględ­ni­ać aspek­ty eko­log­iczne. Oto kil­ka kluc­zowych zasad, które należy wziąć pod uwagę:

  • Inter­ak­ty­wność i funkcjon­al­ność: Światło może być nie tylko narzędziem do oświ­et­la­nia przestrzeni, ale także ele­mentem zabawy. Możli­wość reg­u­lowa­nia inten­sy­wnoś­ci i bar­wy światła przez dzieci i opiekunów wspiera kreaty­wność oraz edukację, jed­nocześnie dos­tosowu­jąc się do różnych aktywności.
  • Min­i­mal­iza­c­ja zanieczyszczenia światłem: Ważne jest, aby unikać nad­miernej emisji światła, która może negaty­wnie wpły­wać na środowisko i noc­ne zwierzę­ta. Oświ­etle­nie powin­no być skierowane w dół, a jego inten­sy­wność ogranic­zona do niezbęd­nego minimum.
  • Ener­gooszczęd­ność: Wyko­rzys­tanie nowoczes­nych tech­nologii, takich jak oświ­etle­nie LED oraz sys­te­my sterowa­nia oparte na czu­jnikach ruchu, pozwala na znaczne obniże­nie zuży­cia energii, co jest korzystne zarówno dla środowiska, jak i dla zarządza­ją­cych pla­ca­mi zabaw.

Strefowanie placów zabaw: różne strefy, różne potrzeby oświetleniowe

Aby maksy­mal­nie zwięk­szyć funkcjon­al­ność placu zabaw, oświ­etle­nie powin­no być dos­tosowane do różnych obszarów i akty­wnoś­ci. W nowoczes­nych pro­jek­tach częs­to dzieli się przestrzeń na stre­fy, z których każ­da wyma­ga innego pode­jś­cia do oświetlenia:

  • Stre­fy eksplo­racji: Te obszary, częs­to zaciem­nione, pozwala­ją dzieciom na odkry­wanie nowych zakątków. Oświ­etle­nie w takich miejs­cach powin­no być delikatne i sub­telne, by sprzy­jać atmos­ferze tajemnicy.
  • Stre­fy relak­su i edukacji: Tu powin­no domi­nować ciepłe, rozpros­zone światło, które nie tylko zapew­nia widoczność, ale także sprzy­ja odpoczynkowi i kon­cen­tracji pod­czas np. czy­ta­nia lub zajęć edukacyjnych.
  • Stre­fy akty­wnoś­ci fizy­cznej: W miejs­cach przez­nac­zonych do zabaw ruchowych oświ­etle­nie powin­no być bardziej inten­sy­wne, ale jed­nocześnie nie oślepi­a­jące, aby dzieci mogły swo­bod­nie korzys­tać z urządzeń bez ryzy­ka wypadków.

Zrównoważone podejście do oświetlenia: ochrona środowiska i oszczędność energii

Oświ­etle­nie placów zabaw nie może negaty­wnie wpły­wać na otacza­jącą przy­rodę. Z tego powodu szczegól­nie ważne jest stosowanie rozwiązań, które min­i­mal­izu­ją zanieczyszcze­nie światłem, są ener­gooszczędne i nie zakłó­ca­ją noc­nych ekosys­temów. Nowoczesne sys­te­my oświ­etle­niowe ofer­u­ją wiele możli­woś­ci w tym zakresie:

  • Ciepłe bar­wy światła: Światło o ciepłej bar­wie (ok. 3000K) jest mniej szkodli­we dla noc­nej przy­rody i nie zakłó­ca ryt­mów bio­log­icznych ludzi oraz zwierząt. Tego rodza­ju oświ­etle­nie sprzy­ja również poczu­ciu kom­for­tu i bez­pieczeńst­wa użytkowników.
  • Sys­te­my automaty­cznego sterowa­nia: Czu­jni­ki ruchu oraz zegary steru­jące oświ­etle­niem mogą znacznie zmniejszyć zuży­cie energii, zapala­jąc światło tylko wtedy, gdy jest ono potrzeb­ne, i automaty­cznie gasząc je w określonych godz­i­nach. Dzię­ki temu moż­na zmniejszyć wpływ na środowisko, jed­nocześnie zapew­ni­a­jąc funkcjon­al­ność przestrzeni.
  • Nowoczesne tech­nolo­gie: cyfrowy bliź­ni­ak jako narzędzie do opty­mal­iza­cji oświ­etle­nia Cyfrowy bliź­ni­ak (ang. *dig­i­tal twin*) to zaawan­sowana tech­nolo­gia, która umożli­wia symu­lowanie rzeczy­wis­tego placu zabaw w środowisku wirtu­al­nym. Pozwala to na dokładne testowanie różnych rozwiązań oświ­etle­niowych bez koniecznoś­ci przeprowadza­nia kosz­townych prób na miejs­cu. Dzię­ki cyfrowe­mu bliź­ni­akowi moż­na anal­i­zować, jak oświ­etle­nie wpłynie na przestrzeń w różnych porach dnia, przy różnych warunk­ach pogodowych, oraz jak będzie odd­zi­ały­wało na dzieci i otoczenie.

Tech­nolo­gia ta sta­je się coraz bardziej pop­u­lar­na w pro­jek­towa­niu przestrzeni pub­licznych, umożli­wia­jąc pre­cyzyjne dos­tosowanie oświ­etle­nia do specy­ficznych potrzeb, co znaczą­co zwięk­sza efek­ty­wność pro­ce­su projektowania.

Znaczenie prawidłowego oświetlenia placów zabaw dla dzieci i społeczności

Odpowied­nie oświ­etle­nie placów zabaw ma kluc­zowe znacze­nie nie tylko dla bez­pieczeńst­wa dzieci, ale również dla ich roz­wo­ju. Prze­myślane pro­jek­ty oświ­etle­niowe mogą wspier­ać kreaty­wność, zachę­cać do akty­wnoś­ci fizy­cznej, a także budować więź z naturą. W mias­tach, gdzie dostęp do przestrzeni zielonych jest ogranic­zony, oświ­et­lone place zabaw mogą pełnić funkcję “przedłuże­nia dnia “, umożli­wia­jąc dzieciom spędzanie więcej cza­su na świeżym powi­etrzu, nawet po zmroku.

Pon­ad­to, odpowied­nio zapro­jek­towane oświ­etle­nie może wpłynąć na budowanie więzi w lokalnych społecznoś­ci­ach, tworząc przestrze­nie sprzy­ja­jące spotkan­iom rodzin­nym i sąsiedzkim, co przy­czy­nia się do wzmac­ni­a­nia relacji między­ludz­kich oraz poprawy jakoś­ci życia w mieście.

 

Zaproszenie do współpracy: Oświetlenie placów zabaw

 

Jeśli zależy Państ­wu na stworze­niu bez­piecznych, funkcjon­al­nych i este­ty­cznych placów zabaw, odpowied­nie oświ­etle­nie odgry­wa kluc­zową rolę w real­iza­cji tych celów.

Nasz zespół pro­jek­towy Arch­goods ofer­u­je kom­plek­sowe wspar­cie w zakre­sie pro­jek­towa­nia i wdraża­nia nowoczes­nych sys­temów oświ­etle­nia, które:

  • Zwięk­sza­ją bez­pieczeńst­wo, min­i­mal­izu­jąc ryzyko wypadków,
  • Wydłuża­ją czas użytkowa­nia placów zabaw po zmroku,
  • Ogranicza­ją wan­dal­izm i zanieczyszcze­nie światłem,
  • Tworzą przy­jazne przestrze­nie wspier­a­jące rozwój dzieci i inte­grację społeczną.

Zaprasza­my do kon­tak­tu, aby wspól­nie omówić Państ­wa potrze­by i przed­staw­ić indy­wid­u­al­nie dopa­sowane rozwiąza­nia. Chęt­nie podzie­limy się naszą wiedzą i doświad­cze­niem, aby stworzyć przestrzeń, która łączy bez­pieczeńst­wo, funkcjon­al­ność i troskę o środowisko.

Zespół Arch­goods pozosta­je do Państ­wa dys­pozy­cji. Prosimy o kon­takt pod adresem: projekty@archgoods.eu lub tele­fon­icznie pod numerem: 71 395 30 75.

Czekamy na Państ­wa wiado­mość i zaprasza­my do współpracy!

Z wyraza­mi sza­cunku,
Zespół Arch­goods