Naturalne nawierzchnie bezpieczne na place zabaw zgodne z normą EN 1176 i EN 1177

Plac zabaw to miejsce, gdzie dzieci spędza­ją wiele cen­nych chwil swo­jego dziecińst­wa, uczą się, rozwi­ja­ją swo­je umiejęt­noś­ci fizy­czne i społeczne. Jed­nakże, aby zapewnić bez­pieczeńst­wo pod­czas zabawy, konieczne jest odpowied­nie wyposaże­nie, w tym także właś­ci­wa naw­ierzch­nia tłu­mią­ca. W tym artykule omówimy, dlaczego naw­ierzch­nia tłu­mią­ca jest tak istot­na, jakie normy obow­iązu­ją w Polsce i Europie oraz dlaczego warto rozważyć naw­ierzch­nię Thermosafe.

Według definicji zamieszc­zonej w normie PN-EN 1176–1, naw­ierzch­nia tłu­mią­ca, częs­to nazy­wana również naw­ierzch­nią bez­pieczną to „naw­ierzch­nia w obszarze powierzch­ni zderzenia, mają­ca na celu zmniejsze­nie ryzy­ka obrażeń pod­czas upad­ku na nią”. Oznacza to, że naw­ierzch­nia na placu zabaw powin­na zapew­ni­ać przede wszys­tkim bez­pieczeńst­wo pod­czas upad­ku z urządzeń zaba­wowych. Wygląd naw­ierzch­ni amortyzu­jącej jest sprawą zde­cy­dowanie dru­gorzęd­ną, aczkol­wiek obec­nie coraz częś­ciej stosowane są naw­ierzch­nie syn­te­ty­czne EPDM oraz nat­u­ralne ze zrębków drew­ni­anych np. Thermosafe.


Bez­pieczeńst­wo przestrzeni rekreacji — jakie normy?

Przestrzeń rekreacji powin­na zapewnić bez­pieczną zabawę, co reg­u­lu­ją normy obow­iązu­jące w Polsce i Europie:

  • PN-EN 1176 — Nor­ma odnoszą­ca się do wyposaże­nia pub­licznych placów zabaw oraz określa­ją­ca wymo­gi dla bez­piecznej naw­ierzch­ni na pla­cach zabaw

  • PN-EN 1177 — Nor­ma doty­czą­ca metod bada­nia właś­ci­woś­ci amortyzu­ją­cych nawierzchni

  • PN-EN 14974+A1 — Nor­ma doty­czą­ca urządzeń dla użytkown­ików sprzę­tu rolkowego. Wyma­gania bez­pieczeńst­wa i metody badań

  • PN-EN 16630 — Nor­ma doty­czą­ca wyposaże­nia siłowni plen­erowych zain­stalowanych na stałe. Wyma­gania bez­pieczeńst­wa i metody badań

Typy naw­ierzch­ni bez­piecznych na place zabaw

Zgod­nie z nor­mą PN-EN 1176–1 mogą być stosowane różne typy naw­ierzch­ni bez­piecznych, w tym naw­ierzch­nie syp­kie o odpowied­niej wielkoś­ci ziar­na takie jak: kora, zręb­ki drew­ni­ane, piasek lub żwir, a także naw­ierzch­nie syn­te­ty­czne (np. naw­ierzch­nia poli­ure­tanowa, maty prze­mysłowe, sztucz­na trawa, itp.). Naw­ierzch­nia, w zależnoś­ci od rodza­ju, zapew­nia amortyza­cję upad­ku z różnych wysokości.

Jak dobrać właś­ci­wą nawierzchnię?

Naw­ierzch­nię na plac zabaw dobier­amy zgod­nie z wysokoś­cią swo­bod­nego upad­ku. Infor­ma­c­ja o określonej wysokoś­ci swo­bod­nego upad­ku jest podawana na kar­tach tech­nicznych urządzeń, które może­my uzyskać od producenta. 

Pon­ad­to stosowane w pro­jek­tach urządzenia powin­ny mieć również określoną tzw. stre­fę bez­pieczeńst­wa wokół urządzenia — oznacza­jącą przestrzeń wokół niego, w której musi być jed­no­li­ta naw­ierzch­nia amortyzu­ją­ca oraz nie mogą zna­j­dować się żadne inne urządzenia ani ele­men­ty wyposaże­nia, np. ław­ki, kosze na śmieci 

Zna­jąc te wartoś­ci warto posłużyć się poniższą tabelą, która przed­staw­ia pop­u­larne (choć nie jedyne !!) rodza­je naw­ierzch­ni bez­piecznych. Tabela  opra­cow­ana jest na pod­staw­ie normy PN-EN 1176–1:2017.

 Materiał Opis Grubość min­i­mal­na nawierzchni Min­i­mal­na wysokość upadku
z urządzenia
  mm mm mm
Beton/kamień/asfalt   - ≤ 600 (EN1176)
≤ 1000 (EN16630)
Gle­ba     ≤ 1000 (EN1176)
≤ 1200 (EN11630)
Darń    - ≤ 1000 (EN1176)
≤ 1500 (EN11630)
Kora wielkość ziar­na od 20 do 80 200 + 100 na przemieszczenia ≤ 2000
300 + 100 na przemieszczenia ≤ 3000
Wióry/zrębki wielkość ziar­na od 5 do 30 200 + 100 na przemieszczenia ≤ 2000
300 + 100 na przemieszczenia ≤ 3000
Piasek lub żwir wielkość ziar­na od 0,2 do 8 200 + 100 na przemieszczenia ≤ 2000
300 + 100 na przemieszczenia ≤ 3000
Inne mate­ri­ały i inne grubości wg nieza­leżnego bada­nia zgod­nie z nor­mą EN 1177  kry­ty­cz­na wysokość upad­ku wg badania

UWAGA: W przy­pad­ku innych pop­u­larnych naw­ierzch­ni bez­piecznych np. EPDM, zrębków drew­ni­anych czy innych dostęp­nych na rynku rozwiązań — dopuszcze­nie do stosowa­nia wyma­ga przeprowadzenia nieza­leżnego bada­nia zgod­nego z nor­mą EN 1177 przez akredy­towaną jed­nos­tkę cer­ty­fiku­jącą.  Poświad­cze­niem przeprowad­zonego bada­nia jest cer­ty­fikat za zgod­ność z przed­miotową normą.

NATURALNE PLACE ZABAW

Nat­u­ral­ny plac zabaw może przy­bier­ać bard­zo różne formy. Najczęś­ciej jest to miejsce przy­pom­i­na­jące trady­cyjny plac zabaw z kat­a­l­o­gowy­mi urządzeni­a­mi np. z robi­ni akacjowej, ogrodze­niem i ławka­mi dla opiekunów, ale uzu­pełniony roślin­noś­cią (ogrodze­nie z żywopłotów, drze­wa dające cień, sza­łasy z wik­liny), zróżni­cow­anym uksz­tał­towaniem terenu (pagór­ki) oraz nat­u­ral­ną naw­ierzch­nią bez­pieczną np. ze zrębek drewnianych.

Tak jak napisal­iśmy wcześniej, nor­ma PN-EN 1176 dopuszcza nat­u­ralne mate­ri­ały, takie jak piasek, żwir, zręb­ki drew­ni­ane lub korę jako naw­ierzch­nię amortyzu­jącą ewen­tu­alne upad­ki. Poniżej zale­cana jest zas­tosowanie geowłókniny oraz warst­wy odwad­ni­a­ją­ca z kliń­ca skały nieosad­owej o frakcji 4–31,5 mm o gruboś­ci min. 10 cm.

 

Dlaczego wybrać Thermosafe?

Ther­mosafe  to najwyższej jakoś­ci naw­ierzch­nia bez­piecz­na ze zrębków drew­ni­anych dostęp­na na rynku. Naw­ierzch­nia w pełni nat­u­ral­na, szczegól­nie trwała, o wszech­stron­nym zas­tosowa­niu. Do pro­dukcji uży­wane jest wyłącznie świeże, nieprzetwor­zone drewno liś­ci­aste pochodzące ze zrównoważonego leśnict­wa regionalnego. 

Specy­fikac­ja techniczna

  • nat­u­ral­na naw­ierzch­nia bez­piecz­na na place zabaw i stre­fy fitness
  • zręb­ki prze­siane o uziarnie­niu do 50 mm (drob­na zawartość ≤ 1,5%, bez naddatków)
  • pro­dukt wol­ny od zanieczyszczeń
  • zawartość wody: drewno wysus­zone (klasa zawartoś­ci wody M20). Zręb­ki są sus­zone się w tem­per­aturze co najm­niej 80 °C.  Zapo­b­ie­ga to pojaw­ie­niu się grzy­bów niszczą­cych drewno i wydłuża trwałość nawierzchni.
  • rodzaj drew­na: drewno liś­ci­aste, 100% nat­u­ralne i nieo­bro­bione drewno pnia, krus­zone mechan­icznie (siekane), niska zawartość kory
  • pochodze­nie: drewno z lokalnego i zrównoważonego leśnictwa 
  • zgod­ność z nor­ma­mi: DIN EN 1176–1:2017–12, DIN EN 1177:2018–3
  • dostawa: 24 x 70 litrowe wor­ki (1 pale­ta), BIG BAG — poj. 1 m³, naczepa — 90 m³

Uziarnie­nie Thermosafe:

Zręb­ki prze­siane o uziarnie­niu od 5 do 50 mm (tzw. frakc­ja głów­na stanow­ią­ca ok. 85% masy dostar­c­zonego mate­ri­ału), przy dopuszczal­nej dłu­goś­ci do 15 cm – zapew­nia najwyższy stan­dard ochrony przed upad­kiem. W sto­sunku do zrębków o mniejszym uziarnie­niu, Ther­mosafe charak­teryzu­je się dużo lep­szy­mi walo­ra­mi użytkowy­mi w tym:

  • zas­tosowanie twardego drew­na liś­ci­astego spraw­ia, że naw­ierzch­nia ma dużo więk­szą żywot­ność, która wynosi 4–8 lat oraz lep­sze właś­ci­woś­ci drenażowe w porów­na­niu np. ze zrębka­mi z drew­na iglastego (trwałość max. ok. 2 lat).
  • lep­sze właś­ci­woś­ci drenażowe
  • mniejszym ryzy­ka rozsypywania
  • umożli­wia łatwe poruszanie się wózków dziecię­cych, ale także inwalidzkich
  • drob­na zawartość ≤ 1,5%, bez nad­datków – spraw­ia, że nie wys­tępu­je ryzyko pylenia
  • Ther­mosafe zachowu­je doskon­ałe walo­ry amortyza­cji w przy­pad­ku upad­ku przez cały rok, co stanowi dużą przewagę nad stosowaniem piasku, żwiru, który zamarza w okre­sie zimy.
  • Ther­mosafe to także czys­tość i higiena oraz brak prob­le­mu z chwasta­mi, grzy­ba­mi. Ther­mosafe nigdy nie będzie służyć za “kocią lub psią toaletę” — dlat­ego jest to higien­iczne i eko­log­iczne rozwiązanie.

UWAGA. Podob­nie jak w przy­pad­ku innych rodza­jów naw­ierzch­ni — warto sprawdz­ić mate­ri­ał pod kątem higien­icznym oraz źródło jego pochodze­nie. Zwłaszcza należy unikać dostęp­nych na rynku zrębek pow­stałych w wyniku prze­r­o­bi­enia zuży­tych palet trans­portowych (tzw. drewno recyk­lin­gowe), które wyko­nane jest z niskiej jakoś­ci drew­na miękkiego (drewno iglaste). Spraw­ia to, że struk­tu­ra zrębek ma for­mę długich, cien­kich i ostrych wiór. Jest to również częs­to drewno brudne, z pozostałoś­ci­a­mi trans­portowanych sub­stancji (co może być ukry­wane poprzez bar­wie­nie zrębek na różne kolory). Tak więc koniecznie sprawdź swo­jego dostaw­cę naw­ierzch­ni bez­piecznej przed zakupem.

 

Zrębki z przetworzonych palet transportowych

cienkie, ostre odcin­ki są łam­li­we, szy­bko krusze­ją i roz­pada­ją na mniejsze częsci

thermosafe

Thermosafe

 grubość zrębek wyko­nanych z drew­na twardego ma wpływ na więk­szą trwałość 4–8 lat

Zasady kon­serwacji:

Nieza­s­tosowanie się do instrukcji inspekcji i kon­serwacji może spowodować, że naw­ierzch­nia nie będzie speł­ni­ać kry­ter­iów bez­pieczeńst­wa i może prowadz­ić do poważnych kon­tuzji w trak­cie użytkowa­nia. Pro­du­cent i dys­try­b­u­tor nie będą odpowiedzial­ny za żadne kon­tuz­je, jeżeli były one spowodowane nieza­s­tosowaniem się do tych instrukcji.

Inspekc­je i kon­serwac­je urządzeń zaba­wowych powin­ny być przeprowadzane przy­na­jm­niej raz nie miesiąc. Jeżeli plac zabaw jest wyko­rzysty­wany inten­sy­wnie lub jest zlokali­zowany w miejs­cu o trud­nym kli­ma­cie możli­we, że będzie ono potrze­bowało częst­szych inspekcji i kon­serwacji niż ta instrukc­ja przewiduje.

Kon­serwac­ja

Ther­mosafe wyko­nana jest z drew­na będącego nat­u­ral­nym i organ­icznym mate­ri­ał. W związku z powyższym zręb­ki mogą pękać oraz z cza­sem szarzeć /  patynować. Wygląd drew­na zmienia się w zależnoś­ci od pogody i wilgo­t­noś­ci. Nie są to niedoskon­ałoś­ci, które podle­ga­ją reklamacji.

Aby utrzy­mać jak najlep­szy wygląd i dłu­gotr­wałość naw­ierzch­ni Ther­mosafe ważnym jest, aby dokony­wać reg­u­larnych rutynowych inspekcji, aby odkryć jakiekol­wiek akty wan­dal­iz­mu oraz nad­mi­arowego rozsypy­wa­nia pod kątem gruboś­ci naw­ierzch­ni zgod­nie z nor­ma­mi bezpieczeństwa:

  • przy kry­ty­cznej wysokoś­ci upad­ku 2 m wyma­gana grubość warst­wy Ther­mosafe wynosi 30 cm
  • przy kry­ty­cznej wysokoś­ci upad­ku 3 m wyma­gana grubość warst­wy Ther­mosafe wynosi 40 cm

Powierzch­nia w każdym momen­cie powin­na być wol­na od widocznych obiek­tów takich jak śmieci, liś­cie, igły drzew iglastych, kory, piasku, gruzu i ele­men­tów stalowych itp. Jeżeli dane pozostałoś­ci będą zostaw­ione na powierzch­ni przez dłuższy czas mogą zacząć one gnić i powodować pojaw­ie­nie się ciem­nych plam, glonów, mchu, chwastów czy grzy­bów. Dodatkowo może to powodować zmniejsze­nie odpornoś­ci na śliz­ganie lub osłabić możli­woś­ci drenażu danej powierzch­ni. Szczegól­nie w okre­sie jesi­en­no-zimowym powin­no zwró­cić się na reg­u­larne usuwanie z powierzch­ni wszel­kich opada­ją­cych liś­ci z otacza­ją­cych drzew.

Zale­cane jest reg­u­larnie wyrówny­wanie naw­ierzch­ni za pomocą gra­bi ogrod­niczych w zależnoś­ci od inten­sy­wnoś­ci użytkowa­nia danego miejs­ca i od warunk­ów otoczenia.

Przy­na­jm­niej raz w roku przed sezonem, w przy­pad­ku takiej potrze­by należy dokon­ać uzu­pełnienia naw­ierzch­ni do uzyska­nia gruboś­ci zgod­nej z nor­ma­mi bez­pieczeńst­wa z uwzględ­nie­niem 10 cm zapa­su na rozsypywanie.

Nie próbuj czyś­cić powierzch­ni przy uży­ciu żad­nych deter­gen­tów, roz­puszczal­ników, wybielaczy — ponieważ może to uszkodz­ić powierzchnie.

Jeżeli masz jakiekol­wiek pyta­nia doty­czące powierzch­ni Ther­mosafe skon­tak­tuj się z nami.

Co należy zrobić, aby stworzyć najlepszy plac zabaw na świecie? 

Poz­naj Insty­tut Zabawy KOMPAN